LCoS, SXRD i D-ILA to wielkie niewiadome dla niewtajemniczonych nabywców beamerów. Nic dziwnego, skoro już teraz panuje spore zamieszanie co do znaczenia tych terminów. Co więcej, technologia LCoS już raz zaliczyła klapę. A zainteresowani klienci, którzy po raz pierwszy zetkną się z beamerami LCoS i ich wariantami w specjalistycznym sklepie, wezmą się za pięty najpóźniej wtedy, gdy zobaczą cenę. Ale LCoS to droga technologia nie bez powodu: zapewnia najlepszą jakość obrazu. Projektory LCoS do kina domowego kosztują zwykle kilka tysięcy euro, ale oferują więcej niż DLP czy LCD. Wyjaśniamy, dlaczego.
Jak działa beamer LCoS
Już sama nazwa to sugeruje: LCoS jest krewnym technologii LCD. LCoS to skrót od „liquid crystal on silicon”, czyli ciekły kryształ na (pokrytej odblaskiem) warstwie krzemu. Światło z lampy projektora kierowane jest na chip LCoS. Zmieniając poszczególne komórki ciekłego kryształu, przepuszczają one światło do warstwy odbijającej lub nie. LCoS łączy więc pomysły z technologii LCD i DLP: podobnie jak w przypadku LCD, siatka komórek ciekłego kryształu tworzy piksele. Podobnie jak w przypadku DLP, światło jest odbijane od powierzchni odbijającej, aby stworzyć obraz.
Choć technologia LCoS teoretycznie działa również z tylko jednym chipem LCoS, w kinie domowym powszechne są trzy chipy LCoS. Światło z lampy kierowane jest optycznie na trzy chipy, z których każdy odpowiada za jeden kanał kolorystyczny (czerwony, zielony i niebieski). Podobnie jak w przypadku beamera LCD, obraz jest więc łączony z trzech kanałów kolorystycznych. W przeciwieństwie jednak do paneli LCD, piksele na krzemie mogą być umieszczone niemal bezszwowo obok siebie. I w przeciwieństwie do popularnych 1-chipowych beamerów DLP, technologia ta nie wymaga koła kolorów. Ci, którzy mieli już do czynienia z innymi technologiami beamerów, mogą teraz mieć pojęcie, gdzie leży wielka siła technologii LCoS: omija ona słabości innych technologii.
Zalety
- No fly screen – chipy LCoS są zbudowane inaczej niż chipy LCD. Poszczególne piksele mogą być umieszczone bardzo blisko siebie. Oznacza to, że irytujący efekt rastra lub fly screen w ogóle nie występuje.
- Brak efektu tęczy – projektory DLP powszechnie stosowane w kinie domowym pracują z kołem barw. Niektórych widzów drażni efekt tęczy, który może wystąpić nawet w modelach z szybko obracającymi się kołami kolorów. Nie zdarza się to w przypadku LCoS.
- Najwyższe rozdzielczości – Full HD to w przypadku beamerów LCoS sprawa oczywista. Nawet wyższe rozdzielczości nie stanowią na ogół problemu. Do zastosowań profesjonalnych sprzedawane są również beamery LCoS o rozdzielczości znacznie przekraczającej poziom Full HD.
- Dobre kolory – Kolory są naturalne i bogate, podobne do tych z beamerów LCD.
- Naturalny obraz – Poszczególne piksele są słabo dostrzegalne; nawet z bliska trudno o ostry podział między pikselami.
- Wysoki kontrast – projektory LCoS punktują także wysokim naturalnym kontrastem podczas oglądania filmów 3D z okularami migawkowymi.
- Cichy – 20 dB szumu pracy to całkiem normalny poziom dla beamerów LCoS. Inne technologie są często znacznie głośniejsze.
- Elastyczność – Lens shift jest często spotykaną cechą i pomaga w ustawieniu.
Wady
- Drogie – beamery LCoS zaczynają się grubo powyżej tysiąca euro w pierwszej kolejności. A w ostatnich latach znacznie poprawiono specyficzne słabości LCD i DLP. LCoS to więc ewidentnie coś tylko dla miłośników kina domowego z okiem do drobnych szczegółów.
- Żywotność – 3000 godzin to powszechnie stosowana wartość dla żywotności lampy. Nieźle, ale nie na tyle dobrze, by nie przyjrzeć się bliżej kosztom lamp do projektorów. Poza tym LCoS to dość nowa technologia. Niektóre urządzenia są krytykowane za szybkie tracenie jasności. Jeśli obawiasz się, że po kilku latach panele będą płaskie, powinieneś zainwestować w dobrą gwarancję.
- Ciężki – Projektory do kina domowego z technologią LCoS to urządzenia wagi ciężkiej. 10 do 20 kg są powszechne. Należy wziąć to pod uwagę podczas instalacji.
Przykłady?
Nie wszystkie LCoS są takie same: na początku zaznaczyliśmy już, że technologia ta nosi różne nazwy. Na razie więc przedstawimy tylko producentów w wyścigu. Następnie w poszczególnych artykułach zajmiemy się bardziej szczegółowo D-ILA i SXRD.
JVC sprzedaje beamery D-ILA. D-ILA to skrót od „Direct-Drive Image Light Amplification”. Producent podkreśla, że opracował znaczące ulepszenia w technologii LCoS od czasu wprowadzenia na rynek pierwszych beamerów D-ILA w 1997 roku.
Skrót SXRD firmySony oznacza „Silicon X-Tal Reflective Display”. Wiele technologii znanych również z telewizorów Bravia firmy Sony trafia do obecnych beamerów SXRD, począwszy od Motionflow, a skończywszy na ulepszaniu obrazu za pomocą silnika Bravia. LG jest licencjobiorcą tej technologii.
Epson w zeszłym roku zaczął stosować„panele odblaskowe 3LCD” w projektorach belek kina domowego. Technologia ta jest ściśle związana z zasadą działania LCoS.
Inni producenci w ostatnich latach weszli i wyszli z tej technologii. Warianty technologii LCoS trafiły do telewizorów z tylną projekcją, które od tego czasu ponownie zniknęły ze sceny. Technologia LCoS jest też często spotykana w beamerach „LED” lub „pico”.
Promienniki LCoS: wersja skrócona
Promienniki LCoS oferują najlepszy obraz i dlatego kosztują najwięcej. Mają one sens tylko dla fanów kina z okiem do szczegółów. I faktycznie wymagają dobrze wyciemnionego kina domowego z porządnym ekranem. W przeciwnym razie wiele zalet, takich jak wysoki naturalny kontrast, nie dochodzi do głosu.